Projekt rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń
ROZPORZĄDZENIE
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia <data wydania aktu> r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń
Na podstawie art. 95 § 6 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2020 r. poz. 729) zarządza się, co następuje:
§ 1. W rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 listopada 2003 r. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń (Dz. U. z 2013 r. poz. 1624, z 2014 r. poz. 1374, z 2015 r. poz. 506 oraz z 2017 r. poz. 1436) w załączniku w tabeli A:
1) lp. 5 otrzymuje brzmienie:
5 art. 77 § 1 k.w. Niezachowanie środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia od 50 do 250
2) po lp. 5 dodaje się lp. 5a w brzmieniu:
5a art. 77 § 2 k.w. Niezachowanie środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, które swoim zachowaniem stwarza niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia człowieka 500
3) lp. 16 otrzymuje brzmienie:
16 art. 117 § 1 k.w. Naruszenie obowiązku utrzymania czystości i porządku w obrębie nieruchomości lub niestosowanie się do wskazań i nakazów wydanych przez właściwe organy w celu zabezpieczenia należytego stanu sanitarnego i zwalczania chorób zakaźnych 100
4) po lp. 16 dodaje się lp. 16a w brzmieniu:
16a art. 117 § 2 k.w. Naruszenie przez przewoźnika obowiązku utrzymania środka transportu we właściwym stanie sanitarnym 100
§ 2. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
PREZES RADY MINISTRÓW
********************************
UZASADNIENIE
Podstawą wydania rozporządzenia jest upoważnienie ustawowe z art. 95 § 6 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2020 r. poz. 729), zwanej dalej „k.p.w.”, zgodnie z którym Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych, złożony w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, określi, w drodze rozporządzenia, zróżnicowaną wysokość mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń, uwzględniając rodzaj naruszonego lub zagrożonego dobra oraz stopień szkodliwości poszczególnych czynów.
Nowelizacja rozporządzenia na podstawie art. 95 § 6 k.p.w. jest konsekwencją wprowadzenia ustawą z dnia 4 października 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks wykroczeń oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2077), zmian w art. 77 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2019 r. poz. 821, z późn. zm.), zwanej dalej „k.w.”, polegających na wprowadzeniu typu podstawowego tego wykroczenia (§ 1) – niezachowanie zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia – oraz typu kwalifikowanego (§ 2), który polega na dopuszczeniu się czynu z § 1 przy trzymaniu zwierzęcia, które swoim zachowaniem stwarza niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia człowieka.
Wspomniana ustawa przewidziała również zmianę sankcji karnej – ograniczenie wolności, grzywna do 1000 złotych albo nagana dla typu podstawowego (§ 1) oraz ograniczenie wolności, grzywna albo nagana dla typu kwalifikowanego (§ 2). Kary te może wymierzyć sąd w wyroku skazującym wydanym w postępowaniu w sprawie o wykroczenie – w trybie zwyczajnym, przyspieszonym oraz nakazowym. Zgodnie z art. 24 § 1 k.w., karę grzywny sąd może wymierzyć w wysokości do 5000 zł, jeśli dany przepis nie stanowi inaczej. Wynika z tego, że za wykroczenie określone w art. 77 § 2 maksymalna kara grzywny wynosi 5000 zł, a za wykroczenie z art. 77 § 1 – 1000 zł.
Odmiennym trybem postępowania w sprawie o wykroczenia jest postępowanie mandatowe. Prowadzi je Policja, a gdy przepis szczególny tak stanowi – również inne uprawnione organy. Zgodnie z art. 96 § 1 k.p.w., maksymalna grzywna, jaką można co do zasady nałożyć w postępowaniu mandatowym wynosi 500 zł. W szczególnych przypadkach może być wyższa, np. przy zbiegu wykroczeń do 1000 zł. Wyższą grzywnę w postępowaniu mandatowym można nałożyć również w przypadkach wymienionych w art. 96 § 1a–1c k.p.w.
Mając na uwadze charakter przewinienia z art. 77 § 2 k.w., w szczególności jego zagrażający życiu i zdrowiu charakter, w tabeli A załącznika do rozporządzenia, projektowana zmiana określa dla niego karę grzywny na najwyższym możliwym pułapie, tj. 500 zł.
Należy zauważyć, iż określenie w zmienianym rozporządzeniu wysokości grzywny nakładanej w drodze mandatu karnego za dane wykroczenie nie uniemożliwia surowszego potraktowania sprawcy wykroczenia, jeśli okoliczności za tym przemawiają, w szczególności poprzez skierowanie wniosku o ukaranie do sądu. Dla uprawnionych funkcjonariuszy Policji taka procedura przewidziana jest w § 18 pkt 4 zarządzenia nr 323 Komendanta Głównego Policji z dnia 26 marca 2008 r. w sprawie metodyki wykonywania przez Policję czynności administracyjno-porządkowych w zakresie wykrywania wykroczeń oraz ścigania ich sprawców (Dz. Urz. KGP Nr 9, poz. 48). Wówczas w trybie innym niż postępowanie mandatowe, sąd może wymierzyć karę określoną w danym przepisie, którą w przypadku art. 77 § 2 jest ograniczenie wolności, grzywna (do 5000 zł) albo nagana.
Ponadto projekt uwzględnia również potrzebę dostosowania treści rozporządzenia do zmiany w art. 117 k.w. wprowadzonej ustawą z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postępowania karnego, ustawy – Kodeks karny wykonawczy, ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1589). W ramach tej nowelizacji oznaczono dotychczasową treść art. 117 k.w. jako § 1 oraz dodano nowe wykroczenie w § 2 – nieutrzymywanie środka transportu we właściwym stanie sanitarnym przez obowiązanego przewoźnika. Z tego względu, w sytuacji gdy art. 117 k.w. posiada dwa paragrafy, typizujące dwa odmienne wykroczenia, należy wskazać jasno, dla którego z nich określona została wysokość grzywny w drodze mandatu karnego. Kwestię tę rozwiązano wprowadzając w projekcie dwie oddzielne pozycje (l.p. 16 i 16a) dla obu paragrafów art. 117. Z uwagi na fakt, że dla obu wykroczeń k.w. określa taką samą karę, projekt zakłada w obu przypadkach taką samą wysokość grzywny w drodze mandatu karnego.
Ponadto w celach porządkowych, zmieniono opis naruszenia (trzecia kolumna) z art. 117 § 1 tak, aby lepiej oddawał oba sposoby, na jakie osoba może się go dopuścić (naruszenie obowiązku utrzymania czystości i porządku w obrębie nieruchomości lub niestosowanie się do wskazań i nakazów wydanych przez właściwe organy w celu zabezpieczenia należytego stanu sanitarnego i zwalczania chorób zakaźnych).
Projektowane rozporządzenie wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Dz. U. z 2019 r. poz. 1292, z późn. zm.).
