Początek roku to zawsze czas na podsumowanie minionych 12 miesięcy pracy. Okres analiz, wyciągania wniosków i planowania działań na najbliższe miesiące.
Koronawirus
W tym szczególnym roku polska Policja oprócz wykonywania ustawowych zadań jak np. wykrywanie sprawców przestępstw, pilnowanie porządku oraz zapewnienie nam bezpieczeństwa, wspiera cały czas służby sanitarne w walce z koronawirusem, aby ograniczyć jego transmisję. Dlatego maksymalnie staramy się zapewnić bezpieczeństwo naszym policjantom. Każdego dnia od początku pandemii do służby związanej z jej zwalczaniem kierowanych jest około 20 tysięcy funkcjonariuszy.
Od początku działań w do końca 2020 r. ponad 42 miliony razy sprawdzaliśmy osoby skierowane na kwarantannę. To ogromna liczba sprawdzeń i bardzo duże obciążenie dodatkowymi zadaniami policjantów. Kontrolowaliśmy także transport zbiorowy, przeprowadzając 370 tys. kontroli. Od początku pandemii policja skontrolowała również prawie milion placówek handlowych, prawie 4500 miejsc organizowania dyskotek oraz blisko 11500 miejsc, w których organizowane były wesela.
Podsumowując 2020 rok można stwierdzić, że Polska to spokojny i bezpieczny kraj na tle innych państw europejskich. Liczby, tabele i wykresy towarzyszące rocznym podsumowaniom są powodem do zadowolenia z poprawiających się w większości danych związanych z bezpieczeństwem naszych obywateli, stanowiąc jednocześnie wyzwanie do dalszej pracy. Robimy wszystko, by liczby przestępstw, pokrzywdzonych, strat, wypadków i ich ofiar były coraz niższe. Za każdą z nich bowiem kryje się ludzka krzywda. COVID-19 zatrzymał świat, lecz dzięki nieocenionym wysiłkom, pracy, zaangażowaniu i poświęceniu wszystkich służb walczących z nim na pierwszej linii, możliwe było utrzymanie ciągłości funkcjonowania większości niezbędnych usług. Obiecujemy, że nie spoczniemy w podejmowaniu wysiłków na rzecz dalszej poprawy bezpieczeństwa w Polsce.
Stan bezpieczeństwa
W Polsce w roku 2020 popełniono 786.302 przestępstw, tj. o 36.475 mniej niż w roku 2019, a ich wykrywalność wzrosła i wynosi 73,9%.
Nie licząc niealimentacji w roku 2020 popełniono 745.133 przestępstw, zaś w roku 2019 popełniono 769.571 przestępstw, co wskazuje na spadek o 3,2%. Wykrywalność przestępstw (bez niealimentacji) wyniosła 72,5%.
Ponad trzyprocentowy spadek (-3,04%) odnotowano w kategorii siedmiu najważniejszych przestępstw, najbardziej dokuczliwych dla obywateli. W roku 2020 popełniono ich 229.505 zaś w roku 2019 takich przestępstw stwierdzono 236.722. Jednocześnie wykrywalność tych przestępstw wzrosła o 2,3% w porównaniu do roku 2019.
Znacząco, bo aż o blisko 21% spadła liczba bójek i pobić. Rok 2019 podsumowano liczbą 4.066 zaś miniony rok liczbą 3.229 przy wykrywalności wyższej o 1,1%.
Równie wysoki spadek zanotowano w kategorii: rozboje, wymuszenia i kradzieże rozbójnicze. Tutaj w roku 2019 odnotowano 6.473 przestępstw, zaś w roku 2020 odnotowano ich 5.293, a zatem aż o 18,2% mniej. I w tym przypadku wskaźnik wykrywalności jest wyższy o 1,1%.
Spadki odnotowano także w kategoriach „uciążliwych”, dotykających obywateli na co dzień. W roku 2019 odnotowano 106.682 kradzieży mienia, zaś w roku 2020 stwierdzono 101.296 kradzieży, tj. o (-5%) przy wykrywalności wyższej o 3,2%.
Uszkodzenia mienia to w 2019 roku 36.757 czynów przy 35.569 takich czynach w roku 2020 (-3,2%). Wykrywalność wzrosła również w tej kategorii o 1,4%.
W 2020 roku stwierdzono aż o 15,3 % mniej przestępstw dotyczących uszczerbku na zdrowiu w porównaniu do 2019 roku (11.352).
To, co wymaga zwiększenia wysiłków i naszej szczególnej uwagi, pomimo wzrostu wykrywalności o 3% w porównaniu z rokiem 2019, to kradzieże z włamaniem, których w 2020 roku odnotowano o 3109 więcej w skali całego kraju, niż w 2019 roku (71.392).
W minionym roku o 3% wzrosła liczba aut skradzionych w wyniku kradzieży czy kradzieży z włamaniem w porównaniu do 2019 roku (8.856), a jednocześnie wykrywalność tego typu przestępstw wzrosła o 1,9%.
W 2020 roku w całym kraju doszło do 656 zabójstw, tj. do 125 więcej niż w 2019 roku. W przypadku przestępstw gospodarczych stwierdzono wzrost o 9.427 tego typu przestępstw w 2020 roku w porównaniu z 2019, w którym odnotowano 189.593 tego typu przestępstw. Przestępstw korupcyjnych w 2020 roku stwierdzono o 812 więcej w skali całego kraju w porównaniu do roku 2019 (22.499).
Policja jest skuteczniejsza w zabezpieczaniu mienia przestępców.
W 2019 roku funkcjonariusze zabezpieczyli majątek o łącznej wartości 867 049 023 zł, zaś rok miniony to już mienie o wartości 930 118 572 zł.
Bezpieczeństwo w ruchu drogowym
W 2020 roku do Policji zgłoszono 23 531 wypadków drogowych mających miejsce na drogach publicznych, w strefach zamieszkania lub strefach ruchu. W porównaniu z rokiem 2019, kiedy to miało miejsce 30 288 wypadków, liczba ta spadła o 6 757 wypadki (-22,3%).
W wyniku wypadków drogowych 2 480 osób poniosło śmierć. W porównaniu z rokiem 2019, kiedy zginęło 2 909 osób, nastąpił spadek o 429 osób (-14,7%).
W wypadkach rannych zostało 26 456 osób. W porównaniu do 2019 roku, kiedy obrażenia odniosło 35 477 osób, liczba osób rannych zmniejszyła się o 9 021 (-25,4%).
W minionym roku również o blisko 6% mniej przestępstw stwierdzono jeśli chodzi o prowadzenie pojazdów w stanie nietrzeźwości. W roku 2019 odnotowano 56.305 tego typu przestępstw.
* (dane dotyczące bezpieczeństwa w ruchu drogowym są danymi wstępnymi)
CBŚP
Pomimo bardzo trudnych warunków związanych z panującą pandemią w minionym roku policjanci CBŚP, często przy współpracy z instytucjami polskimi i zagranicznymi doprowadzili do zebrania materiału procesowego i przedstawienie zarzutów ponad 3,2 tys. osobom (2019 – prawie 3,8 tys.). Pomimo mniejszej liczby podejrzanych w stosunku do ubiegłego roku to 62% podejrzanych (2020 r. – ponad 2 tys.) usłyszało zarzuty kierowania lub udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, a warto zaznaczyć, że głównym zadaniem CBŚP jest identyfikowanie i neutralizacja grup przestępczych.
Skuteczna walka ze zorganizowaną przestępczością miała również wymiar w likwidacji zaplecza finansowego grup przestępczych i zabezpieczania majątków na poczet przyszłych kar. W 2020 roku zabezpieczono mienie należące do podejrzanych w wysokości ponad 700 mln zł.
Dzięki działaniom policjantów CBŚP na czarny rynek nie trafiło ponad 10 ton narkotyków (2019 – ponad 7,2 tony). Działania były prowadzone nie tylko na terenie Polski, ale także poza granicami kraju, gdzie przejęto ponad 4 tony narkotyków. Zabezpieczono nie tylko środki odurzające i psychotropowe, ale także duże ilości prekursorów, co zapobiegło wyprodukowaniu kolejnych narkotyków. Podczas prowadzonych akcji zlikwidowano 31 laboratoriów narkotyków syntetycznych (2019 – 28). Był to także rekordowy rok pod kątem likwidacji plantacji konopi indyjskich, których zlikwidowano 75 (2019 – 38). Warta uwagi jest liczba przejętych krzewów, w 2020 roku zabezpieczono ich blisko 40 tysięcy, gdy w 2019 roku było to ponad 11 tys., w tym przypadku wzrost nastąpił o 241%.
W minionym roku prowadzono zdecydowane działania zwalczające przestępczość tytoniową. Dzięki rozpoznaniu środowiska przestępczego, działającego coraz częściej również poza granicami kraju, zlikwidowano 20 fabryk papierosów (2019 r. – 20), zabezpieczono ponad 190 mln szt. papierosów (2019 r. – blisko 212 mln szt.) oraz ponad 306 ton tytoniu (2019 r. – ponad 324 tony). Zabezpieczono mienie należące do podejrzanych w wysokości ok. 700 mln zł. Ponadto, dzięki przekazanym przez funkcjonariuszy CBŚP informacjom, służby krajów UE identyfikowały działalność grup przestępczych w tym obszarze na swoim terytorium. W wyniku tych działań zlikwidowano 4 działające fabryki papierosów, jak również zabezpieczono ok. 48 mln szt. papierosów, jak również ponad 123 tony krajanki tytoniowej.
Osiągnięte wyniki CBŚP oraz przeprowadzone akcje były możliwe także dzięki współpracy z prokuraturą, policjantami Komend Wojewódzkich Policji, Strażą Graniczną, Centralnym Biurem Antykorupcyjnym, Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Krajową Administracją Skarbową, Głównym Inspektoratem Sanitarnym, Generalnym Inspektorem Informacji Finansowej i innymi polskimi instytucjami. Na szczególną uwagę zasługuje szeroko prowadzona przez CBŚP ścisła współpraca międzynarodowa ze służbami i instytucjami wielu krajów, często przy wsparciu Europolu i Eurojustu.
Rok 2020 to również bardzo duże inwestycje i zakupy dla polskiej Policji.
Sprzęt transportowy
W roku 2020 polska Policja zakupiła 1219 szt. sprzętu transportowego, spełniającego najwyższe standardy bezpieczeństwa, komfortu pracy funkcjonariuszy Policji oraz ochrony środowiska, o łącznej wartości przeszło 227 mln zł.
Podkreślić należy, że w ramach PMP, przy wsparciu środków finansowych w łącznej wysokości 28,377 mln zł, pozyskanych przez jednostki organizacyjne Policji w wyniku współpracy:z samorządami lokalnymi w ramach Funduszu Wsparcia Policji i z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska, zrealizowano zakupy 515 szt. sprzętu transportowego, a dostarczone pojazdy to różnorodny sprzęt transportowy przeznaczony dla wszystkich rodzajów służb.
Szczegółowy podział realizacji zakupów w roku 2020 przedstawia się następująco:
517 – samochody osobowe oznakowane, w tym m.in.: 101 szt. samochodów typu kombivan z przedziałem dla zatrzymanych oraz 76 szt. samochodów o napędzie hybrydowym, z czego 20 szt. typu plug-in,
267 – samochody osobowe nieoznakowane, w tym 6 szt. RD-Video,
58 – samochody osobowe terenowe oznakowane i nieoznakowane,
116 – furgony patrolowe,
206 – furgony wypadowe,
4 – furgony nieoznakowane,
23 – pojazdy specjalistyczne, w tym m.in.: transportery opancerzone – 3 szt., armatki wodne – 5 szt. (realizacja 2021 r.), pozostałe pojazdy (samochody ciężarowe, autobusy, minibusy, itp.) – 15 szt.,
26 – motocykle,
2 – pozostały sprzęt transportowy.
Ponadto, w roku 2020 kontynuowano wprowadzanie kolejnych praktycznych zmian w specyfikacjach technicznych dla pojazdów służbowych Policji. Miały one na celu zwiększenie bezpieczeństwa policjantów i innych uczestników ruchu drogowego, poprawienie komfortu służby w pojazdach Policji, a także widoczności oraz rozpoznawalności oznakowanych pojazdów policyjnych.
Laserowe mierniki prędkości
W 2020 roku zakupiono 68 szt. laserowych mierników prędkości z rejestracją obrazu LTI 20/20 TruCAM II na łączną kwotę 1 982 268,00 zł.
Zakup laserowych mierników prędkości z rejestracją obrazu stanowi kontynuację systematycznej wymiany dotychczas wykorzystywanych mierników radarowych i laserowych nieposiadających możliwości rejestracji przebiegu pomiaru.
Urządzenia do pomiaru prędkości są stale i intensywnie wykorzystywane przez patrole ruchu drogowego w celu zapewnienia bezpieczeństwa na drogach kraju.
W celu zapewnienia efektywności kontroli zachowań kierowców na drogach oraz zapewnienia transparentności działań Policja dąży do osiągnięcia takiego stanu wyposażenia służb ruchu drogowego, aby każdy patrol był wyposażony w miernik prędkości z rejestracją obrazu, zapewniający możliwość identyfikacji, wskazania pojazdu, którego prędkość została zmierzona.
Analizatory do badania zawartości alkoholu
Za łączną kwotę 267 832,50 zł zakupiono 65 szt. przenośnych analizatorów do badania zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu Alco-Sensor IV CM w. 71.11.
Zakup przenośnych analizatorów do badania zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu podyktowany jest przede wszystkim koniecznością utrzymania pełnej gotowości tego typu sprzętu, a co za tym idzie wyeliminowania ze służby przyrządów przestarzałych, niesprawnych i wyeksploatowanych.)
Przenośne urządzenia do pomiaru zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu są stale i intensywnie wykorzystywane przez patrole ruchu drogowego w celu zapewnienia bezpieczeństwa na drogach kraju, poprzez kontrolę trzeźwości kierujących pojazdami.
Śmigłowce
Zakończono dostawy trzech śmigłowców typu Bell-407GXi (najnowszy model z rodziny 407) wyposażonych w system obserwacji lotniczej. Całkowity koszt w latach 2019-2020 wyniósł 80 110 003,07 zł, przy czym w 2019 r. wydatkowano 27 104 000,00 zł na jeden śmigłowiec (bez systemy SOL), sprzęt obsługowy oraz szkolenie personelu latającego i obsługowego.
W 2020 roku wydatkowano 53 006 003,07 zł na dostawę dwóch śmigłowców i doposażenie wszystkich trzech śmigłowców w system obserwacji lotniczej.
W ubiegłym roku zakończono prace związane z przedłużeniem okresu eksploatacji śmigłowca W-3A Sokół ponad resurs techniczny z modernizacją łączności wymaganą przepisami lotniczymi. Wykonanie prac umożliwia użytkowanie śmigłowca w Policji do 2025 roku. Całkowity koszt w latach 2019 i 2020 wyniósł 6 406 572,87 zł, w tym w 2020 roku 1 668 480,46.
Kamery nasobne
W ramach kontynuacji programu doposażania funkcjonariuszy Policji w kamery nasobne w 2020 roku zakupiono 467 kamer nasobnych wraz z systemem informatycznym za kwotę 2 999 521,05 zł, co pozwoliło na wyposażenie 10 lokalizacji w 7 garnizonach Policji (KWP Białystok, KWP Bydgoszcz, KWP Katowice, KWP Poznań, KWP Wrocław, KSP).
Kamery nasobne rejestrujące obraz i dźwięk umożliwiają nagrywanie przeprowadzanych interwencji przez funkcjonariuszy Policji. Zgromadzony materiał może posłużyć do udokumentowania czynności służbowych oraz wykorzystania nagrań w prowadzonych postępowaniach przygotowawczych, skargowych, dyscyplinarnych, do celów szkoleniowych, czy ustalania przyczyn i okoliczności wydarzeń nadzwyczajnych lub ewentualnych naruszeń praw osób, wobec których jest podejmowana interwencja. Szczególnie istotne jest to w przypadku policjantów realizujących zadania patrolowo-interwencyjne oraz policjantów ruchu drogowego.
Łączność i Teleinformatyka
Modernizacja i wdrożenie nowych rozwiązań oraz e-usług w Systemie Zintegrowanej Komunikacji Ogólnopolskiej Sieci Teleinformatycznych numeru 112 – wartość całego projektu – ponad 60 mln zł (w roku 2020 ok. 22 mln zł)
Sieć OST112 działa w Policji od 2021 r. Jest podstawowym narzędziem będącym elementem integracji infrastruktury teleinformatycznej państwa, przyczyniając się do usprawnienia procesu komunikacji i wymiany danych między organami administracji rządowej i samorządowej, gwarantując jednocześnie wysoką niezawodność i bezpieczeństwo przesyłania danych.
Projekt Modernizacja i wdrożenie nowych rozwiązań oraz e-usług w Systemie Zintegrowanej Komunikacji Ogólnopolskiej Sieci Teleinformatycznych numeru 112 powstał w odpowiedzi na potrzebę poprawy bezpieczeństwa publicznego, oraz postulatu państwa przejrzystego i otwartego na potrzeby społeczeństwa. By zapewnić bezpieczeństwo obywatelowi, ważne jest przede wszystkim poszerzenie i ułatwienie komunikacji z Policją, zwiększenie liczby i jakości usług świadczonych drogą elektroniczną, jak również przyspieszenie realizacji czynności w ramach prowadzonych postępowań, a w konsekwencji niezwłoczna reakcja ze strony powołanych do niesienia pomocy służb.
Realizacja projektu obejmowała m.in. wdrożenie usług:
Połączenia wideo dla osób głuchych lub niedosłyszących – każda jednostka stopnia powiatowego czy miejskiego została wyposażona w nowoczesny terminal wideo umożliwiający realizację takich połączeń również z jednoczesnym udziałem tłumacza języka migowego.
System wideokonferencyjny – możliwość korzystania przez Policję z bezpiecznej sieci transmisyjnej OST112 w zakresie np. przesłuchań na odległość z wykorzystaniem centralnego systemu rejestracji rozmów, pracy grupowej na dokumentach w zakresie wsparcia prowadzonych postępowań, wideokonferencje dla pracowników i funkcjonariuszy Policji.
Centralna książka telefoniczna (CKT) w Policji – spis danych kontaktowych zawierający informacje kontaktowe do każdego pracownika i funkcjonariusza Policji dostępna w sieci policyjnej. Analogiczna usługa CKT dla obywateli obejmuje zakres danych dotyczących służb dyżurnych, dzielnicowych, kierowników jednostek organizacyjnych Policji.
Zwiększenie funkcjonalności systemu ChildAlert – rozszerzenie kanałów komunikacyjnych z obywatelami przez usługi powiadamiania o zdarzeniach zarejestrowanych w ChildAlert za pomocą krótkich wiadomości tekstowych SMS.
Sieć AB47 – wdrożono wyróżnik AB47 tzn., że każdy numer telefonu Policji zaczyna się od cyfr „47”. Rozwiązanie to pozwoliło na ujednolicenie całej numeracji telefonów policyjnych.
Modernizacja platformy sprzętowej centralnych systemów informatycznych (SIS, VIS) – wartość projektu – ok. 2,5 mln zł (w roku 2020 ok. 820 tys. zł)
Projekt przewidywał zakup serwerów wraz z niezbędnym oprogramowaniem do modernizacji platformy sprzętowej, jak również przeprowadzenie szkoleń specjalistycznych i językowych dla personelu zaangażowanego w obsługę systemów SIS/VIS. Projekt przyczynił się do zapewnienia niezawodności systemów SIS/VIS zgodnie z wymaganymi standardami Unii Europejskiej, wyszkolenia na wysokim poziomie administratorów IT systemu oraz osób obsługujących systemy SIS i VIS, a także podniósł poziom znajomości języka angielskiego ww. osób. Zrealizowane zostały również działania w zakresie dodatkowego wynagrodzenia dla osób bezpośrednio obsługujących i nadzorujących działanie tych systemów.
Wzmocnienie potencjału zwalczania przestępczości i terroryzmu przez CBŚP – wartość projektu – ok. 5 mln zł
W ramach projektu wdrożono: wysokowydajny system dedykowany do pozyskiwania i analizy danych między innymi przesyłanych przez sieci komputerowe oraz zapisanych w urządzeniach mobilnych i komputerowych; 3 mobilne laboratoria taktyczne umożliwiające pobieranie i analizę danych w trakcie działań w sposób zgodny z zasadami informatyki śledczej; 18 zestawów urządzeń nowej generacji do pobierania informacji umożliwiających terenowym jednostkom oraz centrali CBŚP pozyskiwanie i analizę danych z nowoczesnych urządzeń mobilnych (zatrzymanych/ przejętych). Wraz z wdrożeniem rozwiązań technicznych przeprowadzono szkolenia dotyczące techniki i nowoczesnego podejścia do gromadzenia informacji oraz obsługi systemów i programów.
Zakup sprzętu teleinformatycznego i oprogramowania na potrzeby KGP i jednostek organizacyjnych Policji – ok. 24,5 mln. zł
W ramach wyposażenia jednostek Policji w sprzęt i oprogramowanie BŁiI KGP w 2020 roku zakupiło:
703 szt. – komputery stacjonarne,
180 szt. – komputery przenośne (laptopy),
651 szt. – urządzenia wielofunkcyjne,
1549 szt. – urządzenia drukujące,
521 szt. – Mobilne Terminale Noszone (MTN),
4334 szt. – telefony IP,
321 szt. – oprogramowanie biurowe.
(KGP)