„Liczba oszacowanych przez KGP nadgodzin pokazuje, że wielu funkcjonariuszy w kolejnych latach, tak jak to jest obecnie będzie przeciążonych, zmęczonych oraz zestresowanych, co może skutkować pogorszeniem ich stanu zdrowia” – piszą policyjni związkowcy z Wielkopolski, komentując przygotowany przez resort spraw wewnętrznych i administracji projekt zmian dotyczący rozkładu czasu służy funkcjonariuszy tej formacji. Jak przewidują, w kolejnych latach dojść może do „kryzysu kadrowego oraz spadku poziomu bezpieczeństwa”.
Zmiany w rozkładzie czasu służby policjantów związane są oczywiście z wprowadzeniem 100-procentowej rekompensaty za nadgodziny. Nowe zapisy obowiązują od 1 lipca 2019 roku, ale faktem stały się na początku września br. Przypomnijmy, że tegoroczna nowelizacja przewiduje, że prawo do 100-procentowo płatnych nadgodzin otrzymają wszyscy funkcjonariusze służb. Będą ich obowiązywały półroczne okresy rozliczeniowe. W zamian za nadpracowane godziny funkcjonariusze mogą otrzymać czas wolny od służby. Jeśli tak się nie stanie, zostanie im wypłacona rekompensata pieniężna. Wniosek o skorzystanie z czasu wolnego za przepracowane nadgodziny będą mogli złożyć w ciągu 10 dni.
W związku z tymi zmianami, do policyjnych związkowców trafił projekt rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie rozkładu czasu służby policjantów wraz z prośbą o zajęcie stanowiska i jego ocenę do 14 października br.
„Zmiana upoważnienia ustawowego jest wynikiem dodania w ustawie z dnia 6 kwietnia 1009 r. o Policji przepisów dotyczących rekompensaty pieniężnej w zamian za czas służby przekraczający normę 40-godzinnego tygodnia służby, w okresach rozliczeniowych od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca 2020 danego roku oraz od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia danego roku, a także doprecyzowania innych przepisów w zakresie czasu służby policjantów„. – fragment uzasadnienia projektu rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie rozkładu czasu służby policjantów.
Jak informuje resort, w nowej wersji wykreślono przepisy dotyczące warunków i trybu udzielania policjantom czasu wolnego za przedłużony czas służby oraz przepisy przeniesione do ustawy z 6 kwietnia 1990 roku o Policji odnoszące się do przekroczenia normy czasu służby oraz rekompensaty pieniężnej przyznawanej na podstawie porozumienia o którym mówi ten sam dokument. Zmieniono również przepis dotyczący otrzymywania przez policjanta dnia wolnego w zamian za służbę pełnioną w dniu wolnym od służby. Komenda w nowej wersji rozporządzenia wskazała, że w zamian za służbę pełnioną w dniu od niej wolnym „w wymiarze co najmniej równym liczbie godzin służby wynikającej z obowiązującego policjanta rozkładu czasu służby, policjant otrzymuje dzień wolny w innym dniu tygodnia”. Co więcej, w przypadku pełnienia służby przez czas dłuższy niż wynika to z obowiązującego funkcjonariusza rozkładu, będzie mu przysługiwał dzień wolny oraz uprawnienie do otrzymania rekompensaty pieniężnej.
Z uzasadnienia dowiadujemy się również, że dokonano przeredagowania przepisu dotyczącego warunków zaliczania czasu dyżuru domowego do czasu służby. „Zgodnie z jego nowym brzmieniem czasu dyżuru domowego nie wlicza się do czasu służby, z wyjątkiem czasu, w którym policjant na polecenie przełożonego wykonywał czynności służbowe” – czytamy w projekcie rozporządzenia.
Oczywiście, wejście w życie nowych zapisów nieść będzie za sobą konsekwencje finansowe, gdyż „na sfinansowanie wypłat należności za ponadnormatywny czas służby policjantów niezbędne będzie zwiększenie budżetu Policji w latach kolejnych”. Jak informuje resort, do kalkulacji wysokości rekompensaty pieniężnej przyjęto łączną sumę wypracowanych „nadgodzin”, która wynosi 4 295 100. Liczba ta padła już w maju br., w ocenie skutków regulacji do zmienianej ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym. „Następnie stawkę za jedną godzinę wyliczono jako 1/172 części przeciętnego miesięcznego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym wynikającego z wielokrotności kwoty bazowej”, czyli zgodnie z przyjętymi w sierpniu zapisami.
„Do kalkulacji skutków finansowych w 2020 r. przyjęto wysokość miesięcznego uposażenia obowiązującą w 2019 r. oraz za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca 2020 r. przyjęto wysokość miesięcznego uposażenia, która obowiązywać będzie w 2020 r. W kolejnych latach skutki wyliczone zostały na podstawie uposażenia z 2020 r.” -fragment OCR projektu rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie rozkładu czasu służby policjantów
W kolejnych latach, czyli od 2021 r., posłużono się już wskaźnikiem CPI – dynamika średnioroczna. Resortowe wyliczenia prezentuje zamieszczona w załączniku tabelka.
Resort wpływ zmian na sektor finansów publicznych obliczył na ogółem ponad 131 mln złotych w pierwszym roku. Z każdym kolejnym suma ta oczywiście rośnie. W ciągu 10 lat skutki szacowane są na ponad 1,5 mld złotych. Ogólne wartości pomniejszone są oczywiście o koszty ponoszone przez jednostki samorządu terytorialnego, gdyż zgodnie z prawem rada powiatu lub rada gminy może przekazać środki finansowe z własnych dochodów Policji, z przeznaczeniem na rekompensatę pieniężną za czas służby przekraczający normę. Przykładowo w 2019 roku Warszawa przeznaczyła 4,6 mln zł na opłacenie dodatkowych, czyli ponadnormatywnych, patroli policji.
O krok od kadrowego kryzysu
Jak informował niedawno InfoSecurity24.pl, z danych opublikowanych przez Komendę Główną Policji wynika, że samych nierozliczonych, wypracowanych godzin nadliczbowych w Policji było, według stanu na 30 czerwca, ponad 2,6 mln. Jak podkreślali sami mundurowi, taka liczba nadgodzin to wynik m.in. wysokiego poziomu wakatów, a ten zgodnie ze stanem na 1 lipca br. wynosił 6 188. Zgodnie ze stanem na 1 września br., wynosił on już 6 060
„Patrząc na aktualne wakaty, które kształtują się na poziomie 6060 oraz możliwe odejścia ze służby w 2020 i 2021 roku funkcjonariuszy przyjętych do służby w 1990 i 1991 roku (pełne prawa emerytalne), to istnieje bardzo poważne ryzyko wzrostu nadgodzin jak również kryzysu kadrowego oraz spadku poziomu bezpieczeństwa” – Zarząd Wojewódzki Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów województwa wielkopolskiego.
W ocenie wielkopolskich związkowców, liczba szacowanych przez MSWiA i Komendę Główną Policji nadgodzin „pokazuje, że wielu funkcjonariuszy w kolejnych latach, tak jak to jest obecnie, będzie przeciążonych, zmęczonych oraz zestresowanych, co może skutkować pogorszeniem ich stanu zdrowia”.
